Van Prehistorie tot Middeleeuwen

Reacties

• Calamandja

  vrijdag 22 april 2011, 13:44

  Vandaag een krantenartikel gelezen dat toch met groot scepticisme reageert op dit onderzoek: Het Laatste Avondmaal vond niet op een donderdag maar op een woensdag plaats, zo betoogt Cambridgegeleerde Colin Humphreys in een nieuwe studie (DM 21/4). Etienne Vermeersch schudt het hoofd. Volgens de evangeliën gebeurde bij de dood van Jezus het volgende. (a) Er viel duisternis over het gehele land van het zesde tot het negende uur (Marcus), vanwege een zonsverduistering (Lucas); (b) het voorhangsel van de tempel scheurde van boven tot onderen in tweeën (Matteus); (c) er was een aardbeving en de rotsen spleten (Matteus); (d) de graven gingen open en veel lichamen van heiligen die ontslapen waren, stonden op (Matteus). Dat zijn al vier wonderbaarlijke gebeurtenissen waarover, buiten deze teksten, geen enkele bevestiging te vinden is. Toch vindt professor Colin Humphreys dat dit nog niet ‘des Guten zuviel’ is: hij introduceert bovendien nog een maansverduistering. Nu weten we dat het in de Oudheid gangbaar was (ook later nog) met de geboorte en de dood van belangrijke figuren dergelijke wonderen te associëren. (Denk ook aan de ‘ster’ van Bethlehem waarvoor Humphreys eveneens een ‘wetenschappelijke’ verklaring heeft.) Een rationeel mens van de 21ste eeuw weet dat men bij zulke verhalen wonderen mag verwachten; de kans dat ze enige waarheid bevatten is dus nagenoeg nul. Waar de pasgeboren Boeddha (Siddharta) zijn voetjes zette ontsproot er een lotusbloem: een botanische verklaring hoef je daar niet voor te zoeken! In verband met de evangeliën echter zijn er nog altijd ‘geleerden’ die het mythisch-legendarisch aspect van die verhalen niet inzien. Het boek dat in de krant van 21/4 besproken werd, is gebaseerd op een studie van Humphreys die in 1983 in Nature verscheen. Die is zelfs niet tegen een elementaire kritiek bestand. Nu wil hij, met de stelling dat Jezus’ paasmaal op een woensdag plaatsvond, ook een aloud probleem oplossen. Volgens de synoptici (Matteus, Marcus, Lucas) zou Jezus gevangen genomen zijn na het paasmaal; tijdens de nacht van Pasen (15de Nisan) veroordeeld zijn en op paasdag zelf gekruisigd. Het is volstrekt ondenkbaar dat het Sanhedrin tijdens de heilige paasnacht een proces gevoerd zou hebben. Johannes, de vierde evangelist, brengt echter een ander verhaal. Hij spreekt niet over het paasmaal, maar laat Jezus sterven in de namiddag van de 14de Nisan. Een totaal verschillende datering voor het belangrijkste feit in de geschiedenis van Jezus en van het christendom, dat is niet niets. Men heeft als verklaring voorgesteld dat Jezus een kalender van Qumran zou gevolgd hebben; ook de huidige paus zoekt het in richting; maar dat klopt niet. Humphreys meent de oplossing te vinden in een obscure pre-exilische kalender die niemand ooit gezien heeft. Geen historische waarde Nochtans ligt de verklaring voor de hand. Deze flagrante tegenstrijdigheid bewijst dat zowel de synoptici als Johannes geen historische maar een mythische bedoeling hadden. Paulus (1 Kor) had de link gelegd tussen het offer van Jezus en dat van het paaslam. Dus wou men de dood van Jezus met het paasfeest verbinden. Op een klungelige wijze, zoals de synoptici: het ‘laatste avondmaal’ als het eten van het paaslam; of op een meesterlijke wijze zoals Johannes, die Jezus laat sterven op het ogenblik dat in de tempel de paaslammeren werden geslacht. Onze eeuwenoude rituelen verwijzen naar twee mythen: geen van beide heeft enige historische waarde: ze kunnen dus ook niet door pseudohistorie worden aangetast. Etienne Vermeersch is professor emeritus filosofie aan de Universiteit Gent.
• bernard-de-clairvaux

  dinsdag 19 april 2011, 08:35

  Gossie, dat betekent dat witte donderdag nu dus een echte vakantiedag wordt! Hulde voor dit nuttige onderzoek ;-)

Plaats een reactie

Je moet ingelogd zijn om een reactie te mogen plaatsen. Klik hier om in te loggen.