Van Prehistorie tot Middeleeuwen

Geplaatst op zaterdag 23 oktober 2004 @ 11:27 , 1022 keer bekeken

Romeinse ruiterhelm met gezichtsmasker, ijzer en verzilverd brons,
uit de Waal bij Nijmegen. Eerste eeuw na Chr.,

Welk beeld hebben de Nederlanders tegenwoordig van de Bataven? Waren het oermensen, barbaren gehuld in een berenvel en gewapend met een knots? Of staan ze in beschaving veel dichter bij ons en zien we ze als onze voorouders? Voorouders waar we trots op zijn om hun krijgshaftige verzet tegen de Romeinen?

In de overzichtstentoonstelling 'De Bataven' komen bezoekers in aanraking met een grote variatie aan beelden over de bewoners van Midden-Nederland aan het begin van onze jaartelling. Verhalen die de Romeinen hebben overgeleverd, voorstellingen die we ons in Nederland vanaf de 16de eeuw tot nu hebben gevormd en beelden die vondsten uit opgravingen oproepen. Op unieke wijze brengt het museum archeologische bodemvondsten samen met schilderijen van kunstenaars als Ferdinand Bol en Otto van Veen, oude boekwerken en prenten, maar ook cartoons, reclames over Batavusproducten en tekeningen van Fiep Westendorp.

Museum Het Valkhof in Nijmegen is bij uitstek dé plaats voor een dergelijke, groots opgezette tentoonstelling. Hier lag immers 2000 jaar geleden het Oppidum Batavorum, de 'stad van de Bataven'.
De tentoonstelling duurt van 18 september tot en met 9 januari 2005.

De Bataven vormen één van de kernthema's in de vaderlandse geschiedenis. Volgens de overlevering trokken ze kort voor het begin van de jaartelling vanuit Duitsland naar het Nederlandse rivierengebied, de 'Betuwe'. In de 16de-18de eeuw leidde een sterke identificatie met de Bataven tot de 'Bataafse mythe' over een roemrijk nationaal verleden, die gestalte kreeg in historische en oudheidkundige geschriften, toneelstukken en gedichten, beeldende kunst en populaire cultuur. De naam is ook nu nog springlevend, getuige de vele verenigingen en bedrijven die de naam Bataven of Batavieren voeren.

De tentoonstelling 'De Bataven' is thematisch van opzet en behandelt zeven onderwerpen die in de antieke bronnen, de latere beeldvorming en in het moderne wetenschappelijke onderzoek telkens terugkeren: de komst van de Bataven naar Nederland; het verbond van de Bataven met de Romeinen; de Bataafse opstand; zeden en gewoonten van de Bataven (nederzettingen, begraafplaatsen, cultusplaatsen); de Bataven als krijgers: als leveranciers van hulptroepen van het Romeinse leger en van lijfwachten van de Romeinse keizers; beroemde Bataven zoals Julius Civilis en de topografie van Bataafs Nederland.

Publicatie:
Bij de expositie verschijnt een rijk geïllustreerde publicatie waarin verschillende aspecten van het onderwerp uitvoerig worden behandeld door elf auteurs, zowel archeologen als historici en kunsthistorici (ca. 300 p.). Paperback: EUR 32,50 (alleen verkrijgbaar in Museum Het Valkhof), Gebonden uitgave: EUR 39,50.
De Bataven is een uitgave van BV Uitgeverij De Bataafsche Leeuw te Amsterdam.

Scholenprogramma:
Voor leerlingen Bovenbouw Basisonderwijs: CD-Rom en Kijkwijzer, voor leerlingen Bovenbouw Voortgezet Onderwijs, Klassieke Culturele Vorming (KCV) en Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV): Kijkwijzer.

Museum Het Valkhof, Kelfkensbos 59, Nijmegen. Telefoon: 024-360 88 05. Open: dinsdag t/m vrijdag 10-17, zaterdag, zon- en feestdagen: 12-17 uur. 1e woensdag van de maand gratis toegang.
Internet: www.museumhetvalkhof.nl

Nog info vind je op "Op het spoor van Romeinen en Bataven": http://www.teleac.nl/romeinenenbataven/index.html