Van Prehistorie tot Middeleeuwen

Geplaatst op zondag 06 november 2005 @ 17:40 , 913 keer bekeken

Als je door Drenthe rijdt, kom je op veel plekken hunebedden tegen.

Hunebed komt van het woord Chuin. Chuin betekent in oude taal Creus. De hunebedden waren de bedden of graven van reuzen dacht men vroeger, want wie anders kon zo'n bouwwerk maken?

Zo'n 5000 jaar geleden woonden in ons land boeren in groepen bij elkaar. In Drenthe woonde ook zo'n boerenvolk, ze woonden in huizen van hout. Ze hielden koeien, schapen, geiten en varkens. Ook verbouwden ze graan. Na het oogsten maakten ze daar pap van. Die pap kookten ze in potten van aardewerk. Die potten leken op trechters, vandaar, dat we deze mensen het Trechterbekervolk noemen. Dit volk bouwde ook de hunebedden, want veel van hun aardewerk is daarin teruggevonden. Daarom noemen we het Trechterbekervolk ook wel Hunebedbouwers.

De hunebedden bouwden ze waarschijnlijk om de belangrijkste mensen van het dorp in te begraven. De doden kregen sieraden, een pot met voedsel en wapens mee. De Hunebedbouwers geloofden, dat de doden nog een hele reis naar een volgend leven moesten maken.

De hunebedden zijn nog ouder dan piramides in Egypte. Het zijn de oudste bouwwerken die in Nederland bewaard zijn gebleven. Je kan er nu nog meer dan 50 vinden. De meeste in Drenthe. Er zijn er veel meer geweest, misschien wel 100, maar in de loop van de tijd zijn ze afgebroken en gebruikt om kerken en boerderijen mee te bouwen. In de 18de eeuw zijn er veel stenen gebruikt bij de bouw van dijken. Veel hunebedden zijn dus helemaal verdwenen en geen enkel hunebed is meer compleet. Het grootste hunebed van Nederland ligt hier, in Borger. De zwaarste steen weegt 23.000 kilo (zie foto hieronder)

Hunebed in Borger-Odoorn (klik voor grotere foto)
copyright: B. Meijer.

HOE WERDEN DIE HUNEBEDDEN GEBOUWD?

In de IJstijd, zo 90.000 jaar geleden, was het Noorden van Europa helemaal met ijs bedekt. Met dat ijs kwamen ook veel zand en stenen uit Noorwegen en Zweden mee.

Toen dat ijs na duizenden jaren smolt, bleven de stenen liggen. We noemen die stenen, zwerfkeien. Met die enorme stenen bouwden de Hunebedbouwers hun graven. Maar hoe deden ze dat?

Precies weten we het niet, want de Hunebedbouwers hebben het niet opgeschreven. Maar we denken, dat het zo ging: Eerst moesten de zwerfkeien op de goede plek komen. Waarschijnlijk gebeurde dat in de winter als de grond hard was, dan konden de Hunebedbouwers met boomstammen, touw en ossen de stenen vervoeren. Er werd een heuveltje van zand gemaakt. Daar werd dan een rij stenen tegenaan gezet. En tegen die stenen maakten de bouwers een helling van zand. Daar sleepten ze grote, platte stenen overheen. Dat was dan het dak. Het zand werd tussen de stenen weggehaald en daarna dekten ze het hele hunebed met aarde af. Het graf was klaar en het leek nu gewoon op een zandheuvel.

Er is in Nederland nog één hunebed teruggevonden zoals dat oorspronkelijk was. Het bouwen van zo'n hunebed was een karwei waar wel 200 mensen zo'n 3 maanden mee bezig waren.

Bij deze tekst hoort een educatieve videoclip van SCHOOLTV. Je kan deze vinden op de website van SCHOOLTV, bij Geschiedenis, Oudheid.:
SCHOOLTV

Meer informatie over de Hunebedden in Nederland vind je op de volgende site:
http://users.bart.nl/~jbmeijer/